Het Risicopreferentieonderzoek: klaar voor de uitrol met schaalvoordelen voor onze klanten

10 juli 2023
Man met pen in hand

Nu de Wet toekomst pensioen (Wtp) in werking is getreden, staat vast dat de pensioensector gaat werken met een Risicopreferentieonderzoek (RPO). Voor alle nieuwe premieregelingen moet zo’n RPO zijn uitgevoerd om onder deelnemers te meten welke risico’s zij willen en kunnen dragen.

Bij Centraal Beheer APF hebben we inmiddels voor een van onze kringen het eerste RPO voltooid. Het heeft ons geleerd hoe een slimme opzet schaalvoordelen kan opleveren over alle kringen heen.

In dit tweede deel van een drieluik informeren wij jou over belangrijke keuzes op hun weg naar het nieuwe pensioenstelsel. Dit artikel gaat over het onderzoek naar de risicopreferentie van deelnemers. In de andere artikelen gaan we in op het beleggingsbeleid met modules, vooral, maar niet uitsluitend, voor de Flexibele Premieregeling en het transitieproces voor werkgevers.

Wat komt er bij zo’n RPO kijken?

De Wtp verplicht pensioenuitvoerders om de risicohouding van deelnemers te toetsen en vast te stellen als basis voor het beleggingsbeleid of de toedelingsregels. Dit geldt zowel voor de solidaire premieregeling als de flexibele premieregeling. Daarbij wordt onder risicohouding verstaan: de risicopreferentie (de bereidheid van de deelnemers; het willen) + de risicocapaciteit (de draagkracht van de deelnemers; het kunnen). Dit proces van toetsen en vaststellen verloopt in vier fasen, waarvan het RPO op zichzelf slechts de eerste is. Vervolgens wordt in fase 2 op basis van zowel het RPO als deelnemerskenmerken en wetenschappelijke inzichten de risicohouding vastgesteld. In fase 3 wordt de risicohouding vertaald in strategische beleggingsbeleid en toedelingsregels. In de laatste fase 4 wordt aan de hand van de risicohouding per leeftijdscohort getoetst in welke mate er blootstelling is aan risico. Om de vijf jaar moet het RPO worden herhaald. De uitkomsten moeten objectief, controleerbaar, systematisch, reproduceerbaar en kwantitatief interpreteerbaar zijn. DNB ziet daarop toe.

Betrouwbaar inzicht

Het RPO moet, kortom, betrouwbaar inzicht geven aan het bestuur en de sociale partners om keuzes te maken over de inrichting van de regeling, in aansluiting op de wensen van de deelnemers. Duidelijk is dat zo’n RPO de nodige tijd en expertise vergt. Vanuit de markt is er inmiddels een divers RPO-aanbod met uiteenlopende methodieken. Voor het RPO dat wij eerder dit jaar voor een van onze kringen uitvoerden, hebben we ons gebaseerd op de beproefde Pensioenmeter. Deze meetmethodiek voor de risicopreferentie is gebaseerd op onderzoek van Netspar van Tilburg University, dat vervolgens verder is vormgegeven door Achmea Pensioenservices en het onafhankelijke bureau IG&H. Overigens, in een aangepaste vorm, bieden we ditzelfde instrument al vele jaren onder de naam Beleggingsbalans aan de deelnemers in onze Kring DC aan. Hiermee kunnen ze zelf op gebruiksvriendelijke wijze hun risicopreferentie aanpassen. Toegankelijkheid, inzicht en nauwkeurigheid zijn belangrijke kenmerken ervan, net als van de Pensioenmeter, en dat is cruciaal bij het uitvragen van een doelgroep over een begrip als risico, waarover diepgaande kennis normaal gesproken ontbreekt. In onze samenwerking bij dit RPO tekende IG&H voor de ontwikkeling en uitvoering van de onderzoeken, plus de ontwikkeling en het beheer van de web-based software, terwijl Achmea Pensioenservices het actuariële model achter de Pensioenmeter beheerde. Als opdrachtgever stelde Centraal Beheer APF in overleg de parameters voor de regeling en beleggingen vast. Achmea Pensioenservices voerde de actuariële berekeningen uit. Vooraf bepaalden we ook onder meer welke uitsplitsingen naar deelnemerskenmerken gewenst zijn en lieten we aanvullende voorkeuren onderzoeken. In dit geval bijvoorbeeld naar de houding van deelnemers tegenover solidariteit en maatschappelijk verantwoord beleggen. Twee zeer actuele en relevante thema’s.

Klaar voor een efficiënte uitrol

Met deze geslaagde RPO staan we gereed voor een verdere efficiënte uitrol over volgende kringen. Medewerkers en oud medewerkers konden tot 8 oktober jl. deelnemen aan het RPO. Nadat de uitkomsten zijn verwerkt worden deze met de Belanghebbenden Organen besproken. Voor meer informatie over het RPO van Centraal Beheer APF neem je contact op met uw contactpersoon van Centraal Beheer APF.

Lees ook het artikel over het beleggingsbeleid met modules en het transitieproces voor werkgevers